Sytzamahuis Für die Öffentlichkeit zugänglich
Stattliches Landhaus aus 1809, gelegen direkt gegenüber der Kirche.Jetzt Grand Café.
Het huis werd in 1809 gebouwd voor Willem Hendrik van Sytzama, raadsheer bij het Hof van Friesland. Op dezelfde plaats had al een zeer aanzienlijk pand gestaan, dat in 1616 door grietman Van Rinia werd gekocht (Riniahuis). Van Sytzama liet ook een grote tuin aanleggen, die nu bebouwd is.*
De erven Van Sytzama verkochten het huis in 1836 aan de rijke Kollumer H. Eskes. In 1895 kocht de gemeente het en werd het gemeentehuis. Men spreekt nu meestal van ‘het oude gemeentehuis’.
We zien dat het gebouw drie bouwlagen kent, met daarop een zadeldak. De bel-etage ligt op een hoge kelderverdieping en wordt bereikt via een bordes met gesmede hekken. Naast de voordeur zijn roedenbundels zichbaar, waarmee Van Sytzama destijds verwees naar het gezag van Napoleon. Aan de onderkant van het bordes heeft de kelderverdieping een eigen ingang.
Na een renovatie is de eerste verdieping in 2019 weer in gebruik genomen. Op 21 mei 2022 is op de beletage een grand café geopend, genaamd WALD. (pn)
*) Hier staat tegenover dat Kollum ook een landhuistuin bezit waarvan het huis nooit gerealiseerd is: het Witwaterbos, aan de westkant van de Adje Lambertszlaan.