Het voorhuis van de huidige boerderij is een restant van de oude Allemastate, een voortzetting van een 15e-eeuwse zaalstins. 

Vleugel van voormalige state

Woonhuis met kelders van een 15e-eeuwse stins

Villa voor zomer- en winterverblijf uit 1871, met omringend landgoed.

Klein Botnia, Botniastins of Botniahuis is al vóór 1500 gebouwd. Dit blijkt uit de nog aanwezige kapconstructie.

Voortzetting van twee huizen uit de 15e, resp. 16e eeuw, nu o.a. bakkerij/konditorei.

De vermoedelijk 14e-eeuwse stins gaat schuil achter de muren van een boerderij in Firdgum. Op een kaart uit 1550 is hij weergegeven als een kasteel met kantelen.

State uit 1647, gebouwd voor grietman Johannes Crack door Willem de Keyser, zoon van Hendrick. Gemeentehuis.

Dit wit gepleisterde pand was vroeger twee keer zo breed, getuige een oude foto uit circa 1875. Het westelijke deel van het gebouw, de oude stins, werd na 1900 afgebroken.

In Jelsum bepalen een lange muur met poort en een voormalige tuinmanswoning het beeld van het dorpsplein. Via dit gebouw kan men het stateterrein betreden.

Een groot complex: toegangshek, lindenlaan, poortgebouw, koetshuis en park. En de state zelf, in de 19e eeuw gerestaureerd.

Epemastate heeft op 16 februari een nieuwe eigenaar gekregen (de stichting Stinze-Stiens). Vaststaat dat deze de stinzenflora rond de state wil bevorderen.

Van herenhuis naar Fries museum naar Museumhuis met appartementen

Fogelsangh State is een 17e-eeuwse state met museaal interieur en groot park (bos). Huis en park zijn te bezichtigen. Sinds juli 2017 draagt de state officieel de status van museum.

19e-eeuws landhuis met oranjerie en tuin. Sinds 2018 de locatie van de stichting Sociaal Cultureel Werk Burgum. Er zijn kleine en grote zalen te huur. Het interieur herinnert niet aan de oude state.

De oudste gegevens over de boerderij op deze plaats, eigendom van het klooster Ludingakerk bij Lidlum, dateren uit 1408.

Woonhuis, bekend als doktershuis, verkleinde rest van de 17e-eeuwse state op terrein van oudere stins.

.19e-eeuws neo-classicistisch landhuis met openbare tuin, in gebruik als kantoor.

Aan de oostkant van het dorp, aan de Van Harinxmaweg, staat dit monumentale gestucte pand met een ruim gazon ervoor. 

Buitenplaats met state, hoeve en bijgebouwen, op loopafstand van de hoogste terp van Fryslân. In vroeger tijden groter dan nu (zie kleine afbeelding 1). In 2021 in restauratie bij de eigenaar, de vereniging Hendrick de Keyser. Er wordt naar gestreefd de 19e-eeuwse situatie te benaderen. Belangrijk is de 'zaal', die ...

19e-eeuws patriciërshuis (1832) te Marrum

Heeremahuis Bolsward, gerestaureerde stadsstins uit ca.1500, nu ‘stadsherberg’ (B&B). 

Een van de zes overgebleven stinswieren: heuvel waarop voorheen een stins heeft gestaan. Zie ook de pagina Relicten van stinzen. 

Tot woonhuis omgevormde poort van zeer vroege buitendijkse state bij Berltsum (Berlikum). Laatste overblijfsel, samen met opnieuw aangelegd Hemmemapark.

Neo-classicistisch woonhuis uit 1829 met binnen Jugendstil-elementen, ook bekend als Oud Herema State.

Voormalige state. Nu gemeentehuis van De Fryske Marren. Binnen herinnert één zaal aan het verleden. Buiten is het vooral het park dat resteert. 

In Marsum leidt de tegenover de kerk gelegen laan naar het van oorsprong 15de eeuwse omgrachte terrein van de Heringastate.

Poort (1603) van voormalige state. Hierachter een park met stinzenflora, eigendom van It Fryske Gea. De contouren van de state zijn hierin weergegeven met corten-stalen platen.

Oorspronkelijk in 1545 gebouwd sterk gewijzigd woonhuis, gebouwd op de fundamenten van een stadsstins, in 1976 (opnieuw) van een toren voorzien.

Gerestaureerd woonhuis, het oudste van Leeuwarden: stins uit begin 14e eeuw, lange tijd als pastorie functionerend

Een lommerrijke laan leidt naar het watertje de Luts. Via een brug is het huis Kippenburg te bereiken.

In 1856 gaf de rijke Leeuwarder rentenier Pieter Heringa Cats opdracht voor de bouw van een landhuis in Oranjewoud. Hij noemde het Klein Jagtlust.

Aan de noord-oostkant van Aldtsjerk staat, aan het einde van een monumentale oprijlaan, het van oorsprong 17e-eeuwse landhuis de Klinze. Er worden momenteel Oekraïense vluchtelingen opgevangen, met name in het koetshuis. Het huis is nu niet toegankelijk.  

Dit landhuis aan de Van Harinxmaweg verrees in 1868 in opdracht van jonkheer Augustinus Lycklama à Nijeholt op een stuk bouwland.

Ten noorden van Sexbierum ligt het omgrachte terrein van de voormalige Liauckamastate.

In het centrum van Wolvega staat Lindenoord, iets achtergeschoven, met een tuin ervoor.

19e-eeuws landhuis, nu hotel-restaurant

Het Lycklamahûs aan de Hoofdstraat vormt samen met het bijbehorende koetshuis en het Andreaehûs sinds 1971 het gemeentehuis van Opsterland.

Aan de drukke Hoofdstraat van Beetsterzwaag staat Lyndenstein, met ruime voortuin. Aan de andere kant van de straat ligt de erbij horende overtuin.

Hector Livius baron van Heemstra liet in 1870 naast zijn eigen woonhuis, Fogelsangh State, een huis bouwen voor zijn moeder, Anna Adriana van Halteren.

Stadsstins uit 1506, met vele authentieke monumentale elementen. Opeenvolgend had het pand de functies woonhuis, gemeentehuis, nu is het Museum Martena erin gevestigd.

Landschapspark, toegankelijk voor publiek. Rijk aan stinzenflora. Het 'jonge' kasteeltje (1899) staat op de plaats van een 15e-eeuwse state.

De state werd in 1709 gebouwd door de Bolswarder burgemeester Sipke Jansz. Monsma, als een buitenplaats op een nieuw perceel buiten de stadswal.

In het centrum van Heerenveen bevinden zich twee staten, waarvan Oenema de oudste is.

In 1773 liet Eyso de Wendt een buitenplaats aanleggen die Oostenburg werd gedoopt. 

Aan het einde van de Lindelaan in Oranjewoud rijst dit bepleisterde neo-classicistische gebouw op.

Aan de Lindelaan in Oranjewoud staat het wit gepleisterde in neo-classicistische stijl opgetrokken landhuis omgeven door een fraaie tuin: Landgoed Oranjewoud

19e-eeuws notarishuis met fraaie tuin (stinzenflora). Bezoek tuin op afspraak in maart en april. 

Het Princessehof, getransformeerd van stadsstins tot paleis en nu tot nationaal keramiekmuseum. Prinses Maria Louise van Hessen Kassel, weduwe van Johan Willem Friso, woonde hier. Veel later werd hier Maurits Escher geboren.

18e-eeuws landhuis van de eigenaar van het eiland

Door de ligging tegen de dichte bossen van Gaasterland springt Riniastate onmiddellijk in het oog. 

Zeventiende-eeuwse state met nog oudere voorganger. Na de Tweede Wereldoorlog opnieuw gebouwd na zeer ernstige oorlogsschade.

Aan de westkant van het dorp Wergea (Warga) staat de Roordastate, beter bekend als 't Ald Slot, een naam die voor het eerst in 1878 opduikt.

In Wijnaldum, achter de zeedijk bij de Roptavaart, ligt Roptastate, waarvan de uit 1870 daterende schuur vanaf de weg te zien is. Deze is de opvolger van een ouder exemplaar achter de fraaie neo-classicistische Roptastate.

Dit fraaie 18e-eeuwse landhuis ligt enigszins afzijdig aan de weg naar Menaldum.

De Schierstins is de enige bewaard gebleven middeleeuwse verdedigbare torenstins in Friesland.

Poort van voor 1614, restant van afgebroken state

Aan de vroegere Sjuxmastate op het door grachten omgeven terrein in Waaxens, herinnert alleen de oude bakstenen poort.

18e-eeuwse buitenplaats (1740)

Residentie van stadhouders en van commissarissen des konings. Nu hotel-restaurant. 

Kantoor, brasserie en B&B, fraai gelegen in Roodbaardpark.

Voormalig gemeentehuis, als woonhuis gebouwd voor de familie Van Sytzama. Nu grand café. 

In Bears, tegenover de kerk, omgeven door weilanden, lag ooit Uniastate. Het adellijke huis is verdwenen, maar de poort is bewaard gebleven. Een stalen reconstructie weerspiegelt de oude state.

Wie kent niet het markante theehuis bij het kruispunt Tytsjerk? Daar staat ook het neo-classicistische landhuis Vijversburg, omgeven door een uitgestrekt parkbos.

18e-eeuwse woning, destijds van de familie Van Heloma, met fraai gerestaureerd interieur.

Stadsstins uit 1540. Bij recente restauratie weer herkenbaar gemaakt.

In de 20e eeuw zijn verscheidene gebouwen opgetrokken met het doel een state na te bootsen. Hier de replica van de Osingastate te Langweer. (Vgl. met kleine foto, het schilderij). 

Op diverse plaatsen zijn relicten aanwijsbaar van een van de talrijke stinzen (meer dan 800) die er ooit zijn geweest. De stinswieren zijn daar voorbeelden van, maar ook op deze website apart behandelde gebouwen als de Allemastate, de Bongastins en de Camstrastins.

Ook van vroegere staten (bijna 200) zijn hier en daar overblijfselen aanwijsbaar. Het vaakst een gemarkeerd stuk land, een voormalige gracht. Soms iets tastbaarders. 

Veel staten (en ook de Schierstins) worden omringd door een park of tuin. Van cultureel en historisch belang is steeds het complex: het geheel van gebouw en omringend groen. Daarnaast zijn enkele parken mooie voorbeelden van de 19e-eeuwse Engelse landschapsstijl, met daaraan verbonden de namen van de tuinarchtecten Lucas Pieters ...

Een zeer populair aspect van de Friese staten en stinzen is de aanwezigheid van stinzenflora in de tuinen en parken van een aantal van deze monumenten. Het woord 'stinzenplant' is zelfs afgeleid van, met name, de Schierstins. 

Bij de staten en stinzen is vermeld of ze toegankelijk zijn voor publiek. Op deze plaats vindt u slechts een korte samenvatting van deze informatie. 

Op deze website zijn onder de staten en stinzen verscheidene monumenten te vinden die de mogelijkheid bieden er te overnachten. Van eenvoudig tot luxe en van soms tot altijjd. 

Dit lijstje publiceren wij onder voorbehoud. De desbetreffende websites vertellen u zonder twijfel wat de state precies voor uw bruiloft kan betekenen.